Akademia Webinaru
Koszyk
Item added Item updated Item removed No more products on stock You entered wrong value.

Brak produktów w koszyku.

Akademia Webinaru
Szkolenia online
Akademie
Akademie
Szukasz maksimum praktycznej wiedzy i nie lubisz półśrodków? To dla Ciebie stworzyliśmy Akademie. Są to intensywne, praktyczne cykle kilku webinarów. Podczas szkoleń poznasz dany obszar kompleksowo, dostaniesz materiały, metody i narzędzia pracy. Otrzymasz dwustronny certyfikat z wpisaną liczbą godzin (zazwyczaj do 8 do 20 godzin). Pracuj z pasją!
Zobacz szkolenia
Bestsellery

Sklep

Doradztwo zawodowe i szkolenia
Doradztwo zawodowe i szkolenia
Szukasz eksperckiej wiedzy i zwiększania własnych umiejętności? Weź udział w pojedynczych webinarach, stworzonych dla zapracowanych specjalistów. Prezentujemy metody pracy, techniki i narzędzia do planowania kariery edukacyjno – zawodowej osób dorosłych oraz dzieci i młodzieży. Weź też udział w szkoleniach dla trenerów z zakresu innowacyjnych metod pracy z grupą i jej aktywizacji. Trenerzy – praktycy odkryją przed Tobą nowe inspiracje i pokażą kierunki rozwoju.
Podkategorie
Wszystkie szkolenia
Metody i narzędzia pracy
Doradztwo indywidualne
Doradztwo grupowe
Trendy i rozwój w doradztwie
Rynek pracy i rekrutacja
Dla trenera i szkoleniowca
Bestsellery

Sklep

Edukacja szkolna
Edukacja szkolna
Szukasz nowych umiejętności, które przydadzą Ci się w codziennej pracy dydaktycznej i wychowawczej z dziećmi i młodzieżą? Oferujemy innowacyjne tematy z zakresu dydaktyki, metodyki nauczania oraz profilaktyki i terapii pedagogicznej i psychologicznej. Pojedyncze webinary prowadzą doświadczeni Trenerzy – na co dzień pracujący z uczniem i jego rodzicami. Bez zbędnej teorii przechodzimy do sedna – dostajesz inspiracje i narzędzia pracy.
Podkategorie
Wszystkie szkolenia
Dydaktyka i metodyka
Diagnoza i ocenianie
Wychowanie i wsparcie
Rozwój i kompetencje kluczowe
Edukacja cyfrowa
Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
Rozwój osobisty
Rozwój osobisty
Chcesz być bardziej skuteczny, znać swoją wartość i biegle komunikować się otoczeniem? Stworzyliśmy pojedyncze webinary dla osób, które chcą rozwijać swoją przedsiębiorczość, zaradność ale także pragną inwestować swój czas w szukanie sensu i własnej niepowtarzalnej drogi. Rozwijaj swoją świadomość i bierz od życia więcej niż Ci się wydaje, że możesz!
Zobacz szkolenia
Bestsellery

Sklep

ICT
ICT
Szkolimy z zakresu szeroko pojętego IT. Naucz się biegle posługiwać programami do codziennej pracy, poznawaj tajemnice Internetu i nowoczesnych aplikacji. Usprawnij swoje życie, rozwijaj kompetencje przyszłości. Krok po kroku przeprowadzimy Cię przez nowe obszary. Otrzymasz certyfikat i nowe kompetencje.
Zobacz szkolenia
Bestsellery

Sklep

Pigułki wiedzy
Pigułki wiedzy
Potrzebujesz prostych, praktycznych narzędzi do wykorzystania w pracy? Szukasz krótkich instrukcji jak korzystać z nowoczesnych technologii? Mamy dla Ciebie pigułki wiedzy – konkretne, mięsiste i oszczędzające Twój cenny czas materiały, dzięki którym zdobędziesz narzędzia pracy i nowe umiejętności. Są to m.in. infografiki, scenariusze, kwestionariusze, tutoriale, filmy instruktażowe, audiobooki, karty, gry, metody. Jeśli opiszesz nam w jaki sposób wykorzystałeś wiedzę z pigułek, dostaniesz DYPLOM PRAKTYCZNEGO INNOWATORA.
Zobacz szkolenia
Zaloguj się
Koszyk: 

Preorientacja zawodowa

4 min. czytania
2 sierpnia 2022
Agnieszka Ciereszko

„Mamo, chcę być strażakiem!”

„Tato, będę mechanikiem!”

Już od najmłodszych lat nasze dzieci tworzą swoje zawodowe marzenia oparte o otaczający je świat. Marzą by ratować zwierzęta, naprawiać samochody, jeździć ciężarówkami i konstruować budowle. Dobrze, że marzą! Są to najprostsze formy ustalania celów długofalowych (sytuacyjnych prób), które z biegiem życia ulegają przeobrażeniom. Zagadnienie zainteresowania światem dorosłych i poznawanie zawodów mieści się w pojęciu, które sprawia niemały kłopot niejednemu dorosłemu: preorientacji zawodowej. Pojęcie to jest szczególnie bliskie nauczycielom, pedagogom oraz doradcom zawodowym, którzy określają programy i scenariusze zajęć, mające na celu wspieranie dzieci i młodzieży w konstruowaniu kariery zawodowej. Coraz większy nacisk kładziony jest współcześnie na obejmowanie tymi działaniami nie tylko uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, ale także wdrażanie zagadnień z zakresu preorientacji zawodowej od najmłodszych lat, także żłobkowych.

Aby poprawnie zdefiniować pojęcie „preorientacji” należy zderzyć je z pojęciem „orientacji”. Literatura przedmiotu różnie definiuje owo pierwsze pojęcie, stąd można mieć wrażenie przenikania się obu pojęć, a nawet ulegać pokusie wymiennego stosowania pre- i orientacji zawodowej. Nic bardziej mylnego.

Okres preorientacji zawodowej obejmuje dzieci do 10 roku życia. Wyróżnia się w nim określone stadia:

  1. Preorientację zawodową dzieci w wieku żłobkowym (1-3 rok życia).
  2. Preorientację zawodową dzieci w wieku przedszkolnym (3-7 rok życia).
  3. Preorientację zawodową uczniów w młodszym wieku szkolnym (klasy I-III).

Preorientację należy zatem traktować, jako układ przypadkowych i celowych oddziaływań, które umożliwiają zdobycie wiedzy o zawodach. Odnosi się to w szczególności do oddziaływań w środowisku rodzinnym, przedszkolnym i nauczaniu początkowym (klasy I-III).

Orientacja zawodowa natomiast to długofalowa działalność wychowawcza, obejmująca swym zasięgiem wszystkie działania wychowawcze – szkoły, rodziców i innych osób, grup oraz instytucji – mające na celu przygotowanie młodzieży do podejmowania kolejnych decyzji edukacyjno-zawodowych oraz planowania kariery zawodowej (klasy powyżej III).

Obie definicje, w żaden sposób nie powinny być używane zamiennie, bowiem preorientacja, z zaznaczeniem przedrostka pre - oznacza:przed, wstępny – dotyczy wyłącznie młodszych dzieci, natomiast orientacja odnosi się przede wszystkim do starszych dzieci. W okresie preorientacji zawodowej możemy wyróżnić cztery bazowe formy „aktywności zawodowej”:

  • obserwacje i naśladowanie czynności zawodowych osób dorosłych,
  • gromadzenie wiedzy o zawodach i czynnościach zawodowych dorosłych,
  • korzystanie z różnorodnych źródeł wiedzy o zawodach i czynnościach zawodowych,
  • pojawienie się zawodowych marzeń dziecięcych.

Wiedza o powyższych aktywnościach jest niezwykle ważna z punktu widzenia osób dorosłych, opiekunów, rodziców, nauczycieli. To bowiem przez ich/nasze zachowania, postawy, opinie dziecko nabywa wiedzy i postaw wobec określonych grup zawodów i świata pracy w ogóle. Świat dorosłych kształtuje w dzieciach wizje przyszłej pracy, przekonanie o tym, że może być ona wyjątkową przygodą, hobby lub koszmarną rutyną i czasem nieustannych frustracji. Źródła wiedzy o czynnościach zawodowych to nie tylko zajęcia z „panią przedszkolanką”, to przede wszystkim opowiadania rodziców, czytane bajki, oglądane programy telewizyjne, filmy a także gry komputerowe. Pojawia się zatem pytanie, zgoła retoryczne: czy sposób w jaki dziecko przypadkowo poznaje świat pracy jest właściwy? Jak poznanie wpłynie to na jego przekonania? Pod wpływem autorytetu dorosłego i jego naśladownictwa, w podświadomości dziecka kształtują się wyobrażenia o zawodzie, związane z nim życzenia i marzenia

Preorientacja zawodowa dzieci obejmuje trzy główne działania:

  • poznanie pracy w wybranych zawodach w ramach kształcenia zintegrowanego,
  • kształtowanie właściwych postaw dziecka wobec pracy ludzkiej,
  • zapoznanie z zawodami, szczególnie tymi z najbliższego otoczenia dziecka, zawodami ich rodziców i najbliższej rodziny.

Nie są to zatem działania dotyczące tylko poznawania zawodów i czynności z nimi związanych. Niezwykle ważny obszar to ten związany z kształtowaniem właściwych postaw dziecka wobec pracy ludzkiej. Możemy pójść krok dalej i powiedzieć, że w czasie preorientacji można zaszczepiać w dzieciach zalążki kompetencji społecznych poprzez prace w klasie szkolnej czy codziennych czynnościach domowych: odpowiedzialność, konsekwencję, lojalność, elastyczność, twórcze myślenie, przedsiębiorczość, umiejętność pracy w grupie itp. Będzie to doskonała podwalina pod przyszłe działania w zakresie orientacji zawodowej. Ta bowiem dotyczy działań poniższych:

  • wstępna analiza znaczenia pracy w życiu osobistym człowieka i w życiu całych społeczeństw,
  • analiza organizacji pracy i jej efektów na przestrzeni czasu,
  • poznanie i ocena cech osobistych, własnych możliwości i preferencji, (potrzebnych do wyboru kolejnego etapu kształcenia).

Zauważyć zatem można wyraźną różnice między preorientacją a orientacja zawodową. Ta pierwsza dotyczy szczególnie kształtowania świadomości pro zawodowej dzieci, druga natomiast wspierania decyzyjności dzieci starszych. S. Szajek podkreśla, że w stadium rośnięcia, gdzie preorientacja zawodowa ma największe oddziaływanie, nie należy kłaść nacisku na jeden zawód bądź jego wąską grupę zawodową. Dzieci powinny zapoznawać się z wieloma płaszczyznami pracy zawodowej. Nie mogą także zapominać o wyrobieniu pozytywnego stosunku do każdej wykonywanej pracy, a prowadzący preorientacje ma za zadanie wzbudzić u niego motywację do samodzielnego działania.

Odnosząc się do dziecięcej fantazji nie można pominąć teorii Ginzberga, który zalicza ją do faz związanych z dochodzeniem do wyboru zawodu. E. Ginzberg zajął się okresami wyboru zawodu i wyróżnił trzy okresy:

  • okres fantazji: od 6 do 10-11 lat,
  • okres wyboru próbnego: od 11 do 17-18 lat,
  • okres realizmu: od 18 do 22-23 lat.

Ginzberg i jego współpracownicy uważają, że podstawowym dziecięcym zadaniem jest przechodzenie od orientacji „na zabawę” do orientacji „na pracę”. Dzieci zachwycają się różnymi rodzajami aktywności, ale są to indywidualne właściwości, które tkwią jedynie w działaniu. Już w tym czasie uzewnętrzniają się pierwsze zawodowe preferencje najmłodszych. W okresie fantazji nie możemy mówić o realistycznym wyborze zawodu, bowiem dzieci podważają zaistniałą rzeczywistość. Różnego rodzaju próby wyboru swoich przyszłych zawodów podyktowane są jedynie nastawieniami, bo dzieci nie potrafią rozpoznawać swoich rzeczywistych możliwości i umiejętności. Do zabaw „w pracę” dzieci przenoszą role dorosłych, z którymi się utożsamiają i uznają je za swoje najprawdziwsze wybory zawodowe. Nie tylko rodzina i najbliższe otoczenie zaspokaja niezbędne elementy procesu wychowawczego – w tym momencie z ogromną pomocą przychodzi przedszkole czy szkoła, które uzupełniają proces preorientacji zawodowej o te elementy, które dzieci mogą zdobyć w grupie rówieśniczej, pod opieką nauczyciela – specjalisty. Należy zaznaczyć, że działania te często bywają trudne i kłopotliwe, dzieci bowiem przychodzą do przedszkola czy szkoły przesiąknięte postawami i przekonaniami nabytymi w domu.

Ważna zatem jest wspólna współpraca szkoła – rodzic, mająca na celu ujednolicenia oddziaływań wychowawczych. Nauczyciel, pedagog, doradca zawodowy stoi zatem przed ważnym zadaniem wspierania swego ucznia i jego rodzica w procesie preorientacji zawodowej, rodzic natomiast stoi przez zadaniem równie odpowiedzialnym: przygotowanie dziecka do rozwoju świadomości zawodowej. Nie stanie się to bez jego (rodzica) wiedzy na temat rynku pracy, świata zawodów czy możliwości edukacyjnych. Trzy elementy zatem (rodzic – dziecko – nauczyciel) zazębiają się i tworzą triadę wzajemnych oddziaływań, wymagających stałej współpracy i wymiany informacji.

Literatura:

B. Grzeszkiewicz, Preorientacja zawodowa dzieci w wieku przedszkolnym. Szczecin 2004, Uniwersytet Szczeciński.

Z. Wiatrowski, Pedagogika pracy w zarysie. Warszawa 1985, PWN.

S. Szajek, Orientacja i poradnictwo zawodowe. Warszawa 1979, PWN.

T. Nowacki, Świat marzeń. Lublin 2010, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej.

M. Piorunek, Dzieciństwo jako etap rozwoju zawodowego (przegląd badań) „Psychologia Wychowawcza”, 1993.


Agnieszka Ciereszko - właścicielka firmy Virtus Centrum Wsparcia Aktywności i Rozwoju, marki Akademia Webinaru oraz Redaktor Naczelna kwartalnika “Doradca Kariery”. Wykładowca akademicki na kilku uczelniach. Współzałożycielka poznańskiego Stowarzyszenia WiDoK, działającego na rzecz planowania i rozwoju kariery. Autorka dwóch prac magisterskich: z andragogiki i psychologii, poradników i informatorów oraz książki dla młodzieży: „Praca i ja. Przygoda życia”. Twórca gier szkoleniowych oraz nowoczesnych narzędzi edukacyjnych. Popularyzatorka refleksyjności i empatii w nauczaniu. Doświadczony żeglarz i mama 18 letniego syna. Życiowe motto: To, co ważne, usłyszysz tylko w ciszy. Tylko tam odnajdziesz siebie.

Chcesz więcej?

Zapraszamy na szkolenie rozszerzające temat pre i orientacji zawodowej:

"Od dziecięcej zabawy do wymarzonego zawodu"

Chcę to szkolenie

Jeśli uważasz ten artykuł 
za wartościowy, podziel się nim.

Artykuły, które mogą Cię zainteresować

kontakt@akademiawebinaru.pl
Facebook
cross