Teoria wielorakich inteligencji, stworzona przez amerykańskiego psychologa Howarda Gardnera, zrewolucjonizowała podejście do edukacji i rozwoju osobistego. Gardner zaproponował, że tradycyjnie pojmowana inteligencja, mierzona testami IQ, nie jest wystarczająca do pełnego zrozumienia ludzkich zdolności. W swojej teorii wyróżnił dziewięć odmiennych typów inteligencji, które można rozwijać i wykorzystywać w różnych kontekstach życiowych, w tym w planowaniu kariery.

1. Inteligencja słowna (lingwistyczna)

Osoby z rozwiniętą inteligencją słowną mają talent do operowania językiem. Potrafią efektywnie komunikować się w mowie i piśmie, co sprawia, że doskonale odnajdują się w zawodach związanych z literaturą, nauczaniem, dziennikarstwem, prawem czy tłumaczeniami. W planowaniu kariery warto wziąć pod uwagę, czy dana osoba czerpie satysfakcję z pracy wymagającej częstego kontaktu z tekstem i językiem.

Przykładowe zawody: pisarz, dziennikarz, prawnik, nauczyciel, tłumacz.

2. Inteligencja patrzenia (przestrzenna)

Ludzie z wysoką inteligencją przestrzenną myślą obrazami i potrafią wyobrazić sobie przestrzeń w trzech wymiarach. Sprawdzają się w zawodach związanych z architekturą, projektowaniem graficznym, sztuką wizualną czy inżynierią. Przy planowaniu kariery warto uwzględnić, czy dana osoba preferuje pracę wymagającą kreatywności i wyobraźni przestrzennej.

Przykładowe zawody: architekt, grafik, projektant, artysta, inżynier.

3. Inteligencja audio (muzyczna)

Osoby o wysokiej inteligencji muzycznej są wrażliwe na dźwięki, rytmy i melodie. Często potrafią grać na instrumentach, komponować lub śpiewać. W planowaniu kariery mogą skierować się ku profesjom związanym z muzyką, a także do zawodów wymagających precyzyjnego słuchu, takich jak inżynier dźwięku czy terapeuta muzyczny.

Przykładowe zawody: muzyk, kompozytor, inżynier dźwięku, nauczyciel muzyki, terapeuta muzyczny.

4. Inteligencja cielesna (kinestetyczna)

Inteligencja cielesna odnosi się do umiejętności posługiwania się własnym ciałem w sposób precyzyjny i skoordynowany. Osoby z tym rodzajem inteligencji są sprawne fizycznie, mają dobrą koordynację i kontrolę nad swoim ciałem. W planowaniu kariery warto zwrócić uwagę na zawody wymagające aktywności fizycznej, zręczności i dynamiki.

Przykładowe zawody: sportowiec, tancerz, aktor, fizjoterapeuta, chirurg.

5. Inteligencja logiki (matematyczno-logiczna)

Osoby z rozwiniętą inteligencją matematyczno-logiczną myślą analitycznie, mają zdolność do rozwiązywania problemów i formułowania abstrakcyjnych koncepcji. Idealnie nadają się do zawodów związanych z naukami ścisłymi, technologią, inżynierią, finansami czy programowaniem. Przy wyborze kariery istotne jest, aby uwzględnić potrzebę pracy z danymi, analizami i algorytmami.

Przykładowe zawody: naukowiec, inżynier, analityk, programista, ekonomista.

6. Inteligencja społeczna (interpersonalna)

Inteligencja społeczna to zdolność rozumienia i współpracy z innymi ludźmi. Osoby te są empatyczne, potrafią budować relacje i efektywnie komunikować się w grupie. W planowaniu kariery powinno się brać pod uwagę zawody wymagające pracy zespołowej, zarządzania ludźmi, czy pomagania innym.

Przykładowe zawody: psycholog, nauczyciel, menedżer, trener, pracownik socjalny.

7. Inteligencja własnego ja (intrapersonalna)

Osoby z rozwiniętą inteligencją intrapersonalną mają głębokie zrozumienie siebie, swoich emocji, wartości i celów. Są refleksyjne, świadome swoich mocnych i słabych stron. W planowaniu kariery mogą być zainteresowane profesjami wymagającymi samodzielności, refleksji i pracy nad sobą.

Przykładowe zawody: pisarz, filozof, terapeuta, naukowiec, artysta.

8. Inteligencja natury (naturalistyczna)

Osoby o wysokiej inteligencji naturalistycznej są wrażliwe na otaczający świat przyrody. Potrafią dostrzegać subtelne różnice i zmiany w środowisku. Przy planowaniu kariery warto uwzględnić zawody związane z ochroną przyrody, naukami biologicznymi czy pracą w ogrodnictwie.

Przykładowe zawody: biolog, ekolog, ogrodnik, weterynarz, leśnik.

9. Inteligencja duchowa (egzystencjalna)

Ludzie z rozwiniętą inteligencją duchową poszukują sensu życia, zadają pytania egzystencjalne i są wrażliwi na duchowe aspekty istnienia. W planowaniu kariery mogą rozważać profesje związane z filozofią, teologią, a także pracą w organizacjach zajmujących się rozwojem osobistym i duchowym.

Przykładowe zawody: filozof, teolog, doradca duchowy, mentor, pisarz.

Zastosowanie Teorii w Planowaniu Kariery

Chcesz pracować na narzędziu "9x9 inteligencje zawodowe", bazującym na inteligencjach wielorakich? Kliknij tutaj i dowiedz się więcej!

Agnieszka Sip - właścicielka firmy Virtus Centrum Wsparcia Aktywności i Rozwoju, marki Akademia Webinaru oraz Redaktor Naczelna kwartalnika “Doradca Kariery”. Wykładowca akademicki na kilku uczelniach. Współzałożycielka poznańskiego Stowarzyszenia WiDoK, działającego na rzecz planowania i rozwoju kariery. Autorka dwóch prac magisterskich: z andragogiki i psychologii, poradników i informatorów oraz książki dla młodzieży: „Praca i ja. Przygoda życia”. Twórca gier szkoleniowych oraz nowoczesnych narzędzi edukacyjnych. Popularyzatorka refleksyjności i empatii w nauczaniu. Doświadczony żeglarz i mama 18 letniego syna. Życiowe motto: To, co ważne, usłyszysz tylko w ciszy. Tylko tam odnajdziesz siebie. /Artykuł powstał z wykorzystaniem inspiracji modelu językowego sztucznej inteligencji.