Wyobraź sobie taką scenę: zamykasz drzwi sali. W środku zostaje sześciu uczniów. Przez chwilę panuje cisza, po czym słychać szelest kartek, szybki szept: „Ej, to jest szyfr!”, ktoś próbuje otworzyć kłódkę, inny znajduje tajemniczy list pod książką. Mija dziesięć minut – i nikt nie zapytał, czy to będzie na ocenę. Witaj w edukacyjnym escape roomie.

Od lat szukamy sposobów, by uczniowie chcieli się uczyć. Próbujemy nowych metod, testujemy aplikacje, planujemy projekty. Ale dopiero escape room pokazał mi coś wyjątkowego – że uczeń naprawdę może zapomnieć, że jest na lekcji, a jednocześnie przyswajać wiedzę szybciej, głębiej i z większym zaangażowaniem. Bo escape room łączy wszystko, co działa: ciekawość, współpracę, cel i poczucie sprawczości. Tu nie ma przypadkowych zadań. Każda zagadka prowadzi do kolejnej, a każda porcja wiedzy jest potrzebna, by ruszyć dalej.

Czym jest edukacyjny escape room i jak możesz go stworzyć w swojej szkole?

Escape room edukacyjny to gra zespołowa, w której uczniowie zostają „zamknięci” w przestrzeni i muszą wspólnie rozwiązać zestaw zagadek, aby się z niej wydostać – lub zrealizować określoną misję w wyznaczonym czasie. Brzmi jak zabawa? Bo nią jest. Ale to również skuteczne narzędzie dydaktyczne, które aktywizuje uczniów, rozwija współpracę, uczy logicznego myślenia i pozwala zastosować wiedzę w praktyce.

Escape room w wersji edukacyjnej różni się od komercyjnych pokoi zagadek tym, że wszystkie zadania są powiązane z treściami nauczania, a element rywalizacji nie jest najważniejszy – liczy się współpraca i refleksja. Co więcej, nie chodzi tylko o „wyjście z pokoju”, ale o zrealizowanie misji, która wymaga zastosowania konkretnej wiedzy – z matematyki, biologii, języka polskiego, historii, języków obcych czy edukacji społeczno-emocjonalnej.

Escape room na lekcji – wersja mobilna

Najprostszy sposób na wdrożenie escape roomu w szkole to zorganizowanie gry w sali lekcyjnej lub bibliotece. Nie potrzebujesz drogiego sprzętu ani profesjonalnej scenografii. Wystarczą: ciekawa fabuła, kilka dobrze zaprojektowanych zagadek i klimat, który pobudzi wyobraźnię uczniów.

Możesz wykorzystać elementy, które już masz: ławki jako „punkty misji”, książki z ukrytymi wskazówkami, koperty z hasłami, kartki z kodami QR, szyfry zapisane kredą na tablicy czy zaszyfrowane listy „od bohatera gry”. Uczniowie mogą działać w grupach, poruszać się po klasie, odkrywać kolejne etapy historii. Wystarczy zamknąć drzwi klasy (symbolicznie lub na kod) i ustawić timer – a cała sala zamienia się w pokój zagadek.

Taka wersja escape roomu świetnie sprawdza się na jednej lekcji lub jako podsumowanie działu. Można ją zrealizować z uczniami w każdym wieku – wystarczy dostosować poziom trudności zagadek do ich możliwości. Co ważne: nie musisz robić wszystkiego sam. W szkoleniu online pokazuję, jak stworzyć escape room krok po kroku, a nawet jak zaangażować uczniów do samodzielnego projektowania gry dla innych klas.

Escape room w osobnym pomieszczeniu – wersja stacjonarna

Coraz więcej szkół – zwłaszcza tych realizujących projekty unijne lub współpracujących z rodzicami i sponsorami – decyduje się na stworzenie stałego, dedykowanego pomieszczenia escape room. To rozwiązanie daje ogromne możliwości.

Taki pokój może być urządzony w piwnicy, pustej klasie, bibliotece czy innym dostępnym pomieszczeniu. Kluczowe jest to, by zadbać o funkcjonalność i bezpieczeństwo: klimatyczne, ale neutralne wnętrze, które można łatwo przearanżować w zależności od scenariusza; mobilne meble i rekwizyty; możliwość zaciemnienia światła; system podglądu lub kontaktu z prowadzącym (np. przez kamerę, mikrofon lub szybkę w drzwiach); ograniczenie liczby uczestników do 5–6 osób.

Co najważniejsze – taka przestrzeń może służyć wielu nauczycielom. Wystarczy system rezerwacji i możliwość wymiany gotowych scenariuszy. Jednego dnia pokój zamienia się w laboratorium biologiczne z tajemniczym „serum”, innego – w pokój szpiegowski z czasów II wojny światowej albo biuro tłumacza z zadaniami językowymi.

Stacjonarny escape room może być elementem większej innowacji pedagogicznej, miejscem organizacji dni tematycznych, pikników edukacyjnych czy pokazowych gier podczas dni otwartych szkoły. Przykładem takiego rozwiązania jest autentyczny escape room „Bunkier w Starej Szkole” z Baranowa – zaaranżowany w szkolnej piwnicy, z pełną fabułą, systemem rozgrywki i grą trwającą 60 minut. Uczniowie pokochali to miejsce – a nauczyciele zyskali zupełnie nowy sposób na przekazywanie wiedzy.

Escape room – czy w wersji mobilnej, czy stacjonarnej – daje Ci niesamowitą możliwość wprowadzenia nowej jakości do nauczania. To nie tylko sposób na jednorazową zabawę, ale pełnoprawna metoda dydaktyczna, która sprawdzi się na każdym przedmiocie i poziomie edukacyjnym.

Znam pytania, które w tym momencie pojawiają się w głowie wielu nauczycieli. „To ciekawe, ale jak to zorganizować w klasie z 25 uczniami?”, „Czy to działa w podstawówce?”, „Czy trzeba mieć na to budżet?” I właśnie dlatego powstało to szkolenie – żeby rozwiać wątpliwości i przeprowadzić Cię przez cały proces krok po kroku.

Szkolenie online „Escape room w szkole – od pomysłu do realizacji” to praktyczny przewodnik po tworzeniu gry edukacyjnej, który możesz wykorzystać od razu, niezależnie od tego, jakiego przedmiotu uczysz i na jakim poziomie edukacji pracujesz. W szkoleniu znajdziesz pomysły na escape roomy z języka polskiego, historii, matematyki, fizyki, chemii, biologii, angielskiego, niemieckiego i zajęć wychowawczych. Otrzymasz aż 24 szczegółowo opisane zagadki z gotową fabułą, instrukcjami, wskazówkami do realizacji – oraz szablony, checklisty i praktyczne narzędzia online, dzięki którym zaplanujesz grę od A do Z.

Pokażę Ci, jak stworzyć escape room w zwykłej klasie, bibliotece czy na korytarzu, a także jak krok po kroku przygotować dedykowane pomieszczenie, które będzie służyło całej szkole. A jeśli masz ochotę zaangażować rodziców, uczniów lub lokalnych partnerów – znajdziesz w szkoleniu konkretne sposoby, by ich zaprosić i zachęcić do wspólnego działania.

Dlaczego warto spróbować? Bo escape room działa. Nie tylko jako „efekt wow” na jeden dzień, ale jako pełnoprawne narzędzie dydaktyczne. Możesz uczyć ortografii przez odczytywanie zaszyfrowanego listu, matematyki przez rozkodowanie sejfu, historii przez misję szpiegowską z II wojny światowej, a biologii przez ratowanie tajemniczego laboratorium. Możesz obserwować, jak dzieci, które zwykle się nie odzywają, nagle stają się liderami grupy. Jak uczniowie proszą o więcej. Jak uczą się – bo naprawdę chcą.

To szkolenie daje Ci wszystko, czego potrzebujesz, by zacząć: sprawdzone pomysły, gotowe narzędzia i dostęp do materiałów, które możesz modyfikować według własnych potrzeb.

Agnieszka Sip – właścicielka firmy Virtus Centrum Wsparcia Aktywności i Rozwoju, marki Akademia Webinaru oraz Redaktor Naczelna kwartalnika “Doradca Kariery”. Wykładowca akademicki na kilku uczelniach. Współzałożycielka poznańskiego Stowarzyszenia WiDoK, działającego na rzecz planowania i rozwoju kariery. Autorka dwóch prac magisterskich: z andragogiki i psychologii, poradników i informatorów oraz książki dla młodzieży: „Praca i ja. Przygoda życia”. Twórca gier szkoleniowych oraz nowoczesnych narzędzi edukacyjnych. Popularyzatorka refleksyjności i empatii w nauczaniu. Doświadczony żeglarz i mama 20 letniego studenta psychologii. Życiowe motto: To, co ważne, usłyszysz tylko w ciszy. Tylko tam odnajdziesz siebie.